Przed Tobą udział w zawodach sportowych? Przygotuj do rywalizacji nie tylko swoje ciało, ale i psychikę. Dowiedz się jak sprawić, by dopadający Cię stres nie był sprzymierzeńcem Twojego przeciwnika.
Zdecydowana większość zawodników sportowych (szczególnie amatorów) zmagała się z sytuacjami, które spowodowały spadek ich wyników sportowych – jedną z nich jest pojawienie się stresu w dniu startu na zawodach. w takiej sytuacji zredukowanie go będzie jednym z głównych czynników mających wpływ na osiągnięty rezultat. Garść pomysłów jak tego dokonać znajdziesz w naszym artykule.
Stres przed zawodami – skąd się bierze?
Mówiąc o lęku, mamy na myśli emocje, które można określić jako stan braku równowagi fizjologicznej i psychicznej spowodowany potencjalnie niepewną dla zawodnika sytuacją. Dzieje się tak zwykle dlatego, że wkraczając na halę, zawodnik dokonuje świadomie (i nieświadomie) oceny sytuacji i okoliczności, które go otaczają: innych zawodników, swojego poziomu przygotowania, oczekiwań, które mają wobec niego trenerzy, współćwiczący i znajomi. Zbiór tych myśli tworzy wrażenie, że istnieje duża różnica, pomiędzy tym, co mogą z siebie dać, a co mogą osiągnąć, a to finalnie generuje stres.
Główne konsekwencje stresu
Obecność stresu i niepokoju związanego z rywalizacją wywołuje konsekwencje psychiczne i fizyczne. Do objawów fizjologicznych zaliczamy:
- wzrost ciśnienia krwi,
- zwiększoną częstotliwość oddechów,
- przyspieszone tętno,
- większą potliwość,
- wzrost wydzielania adrenaliny,
- rozstrój żołądka,
- suchość w ustach.
Objawy psychologiczne to:
- spadek koncentracji,
- wątpliwość podczas podejmowania decyzji,
- zwiększenie ilości negatywnych myśli,
- mniejsza możliwość skoncentrowania się.
Czynniki te mogą być oczywiście wywołane obiektywnymi sytuacjami, które napotykają zawodnika, jednak zwykle zdarza się, że człowiek nie potrafiąc kontrolować swoich emocji, sam sprawia, że stres zaczyna go przytłaczać. Co można zrobić w tej sytuacji? Nauczyć się kontrolować nerwy. Poznaj najpopularniejsze techniki i metody.
Narzędzia do walki ze stresem
Aby się zrelaksować, możesz obrać dwie drogi: przejść od stanu umysłu do mięśni lub od mięśni do stanu umysłu. Gotowym rozwiązaniem jest skorzystanie z opracowanych i dobrze poznanych programów np. Schultza lub Jacobsona.
Trening relaksacyjny Jacobsona polega na napinaniu i rozluźnianiu poszczególnych mięśni (docelowo podczas treningu ma dojść do automatyzacji tego procesu), co rozwija nawyk odprężania. Pozbycie się napięcia w mięśniach, wycisza i uspokaja organizm. Trening Schultza, czyli neuromięśniowa technika relaksacji, polega na wywołaniu poprzez autosugestię (sam wybierasz uczucia, które chcesz odczuwać, np. Czuję spokój, Czuję radość, Czuję ciepło itp.) doznań podobnych do stanu wewnętrznej medytacji. Celem jest nauczenie się wywoływania konkretnej postawy lub stanu.
Zobacz także: 7 sposobów na motywację
Trening czyni mistrza
Pogódź się z tym, że im większa ilość startów, tym większe doświadczenie, a nowicjusze z reguły płacą „frycowe”. Rozważ więc aby przed główną imprezą, którą chcesz zaliczyć, wystartować również na mniejszych (np. klubowych) zawodach lub chociaż wybrać się na sparingi do innego klubu/miasta. Nabierzesz wprawy, przyzwyczaisz się do panującej atmosfery, a stres przed zawodami zacznie się zmniejszać.
Trening mentalny
Wybierając się na zawody, wizualizujesz sobie wygraną lub spektakularne akcje w swoim wykonaniu? To pomaga, ale… Kluczem do sukcesu jest myślenie odwrotne. Wyobraź sobie sytuacje, w których znacząco przegrywasz lub jesteś blisko poddania walki. Jak się zachowasz? Co zrobisz? Taki trening mentalny pomoże Ci zachować spokój, gdy znajdziesz się w opałach w trakcie walki na macie.
Włącz ulubiony kawałek
Najpopularniejsza metoda relaksu. Możesz słuchać dowolnych utworów, ale cel jest jeden – odcięcie się od dźwięków z zewnątrz. Ciągłe słuchanie sekundantów, rywali, dźwięków rozpoczynających i kończących walkę oraz kibiców może niepotrzebnie stresować, dopisz więc słuchawki do listy rzeczy na zawody.
Zobacz także: Jak poradzić sobie z porażką podczas rywalizacji w sportach walki?
Odwróć uwagę
Sposobem na stres przed zawodami, polecanym przez psychologów sportowych, jest przekierowanie uwagi na całkowicie inną rzecz. Może to być powtarzanie w myślach tabliczki mnożenia, liczenie okien na hali, rozwiązywanie zabranych ze sobą łamigłówek. Zajmij czymś myśli podczas przeciągającego się oczekiwania na start.
Niezależnie od wybranej przez siebie metody, po prostu doceń pracę, którą włożyłeś w przygotowania oraz czerp jak najwięcej z każdego wspólnego wyjazdu z klubu. Ostatnia rada brzmi więc: dobrej zabawy!
