Celem naszego artykułu jest odpowiedzenie na typowe pytania, które zadaje się na początku treningów brazylijskiego jiu-jitsu, a w szczególności na pierwszym treningu. Mimo, że każdy klub jest inny to ten artykuł pomoże Ci zrozumieć podstawowe rzeczy, które są uniwersalne. Na jego końcu znajdziesz słowniczek podstawowych pojęć brazylijskiego jiu-jitsu, dzięki czemu zrozumiesz pewne słowa i zwroty, które możesz usłyszeć na pierwszych zajęciach. Zapraszamy!
Tylko odwiedziny?
W większości klubów można spokojnie przyjść, oglądać zajęcia, spotkać trenera i zadać kilka pytań, zanim w ogóle trafi się na matę. Takie rozeznanie z pewnością pomoże Ci w podjęciu decyzji dotyczącej rozpoczęcia przygody z BJJ.
W co się ubrać na pierwsze treningi?
Zanim trafisz na pierwszą sesję treningową powinieneś dowiedzieć się w co się ubrać. Oczywiście na samym początku nie trzeba posiadać profesjonalnego gi do brazylijskiego jiu-jitsu. Zestaw złożony z koszulki, szortów czy spodni dresowych w zupełności wystarczy. Czasami można nosić także strój z innych sztuk walki, jednak należy to uzgodnić z trenerem. Jeśli treningi Ci się spodobają możesz pomyśleć o zakupie swojego pierwszego gi.
Pamiętaj, aby nigdy nie zakładać niczego z dodatkowymi kieszeniami, szlufkami lub czegoś bardzo luźnego. Jest to niebezpieczne, ponieważ palce mogą zaplątać się w odstające elementy ubioru, a to może doprowadzić do kontuzji.
Higiena
W kwestii higieny należy przede wszystkim upewnić się, że palce rąk i stóp są zadbane. Jeśli masz długie włosy, to powinieneś je spiąć w kok lub związać w koński ogon. Takie fryzury nie powinny Ci przeszkadzać w aktywnym treningu. Należy również usunąć wszystkie kolczyki, pierścionki oraz pozostałą biżuterię – dzięki temu nie narazisz siebie ani swoich partnerów na kontuzje.
Twój pierwszy trening
Na swój pierwszy trening przyjdź nieco wcześniej, aby porozmawiać z trenerem i zobaczyć jak wygląda klub (jeśli wcześniej go nie odwiedziłeś). W niektórych klubach często przed pierwszymi zajęciami podpisuje się regulamin. Przed rozpoczęciem zajęć będziesz miał czas, aby się ubrać i rozciągnąć na matach. Pamiętaj, że musisz być gotowy przed rozpoczęciem treningu, więc nie możesz o niczym zapomnieć.
Rozgrzewka
Niektórzy trenerzy i instruktorzy preferują lekką rozgrzewkę, podczas gdy inni od początku narzucają wysokie tempo. W większości klubów rozgrzewka jest grupowa i wykonuje się takie ćwiczenia jak bieganie, robienie pompek itp. Dopiero po tym przechodzi się do ćwiczeń indywidualnych, takich jak pady czy shrimping. Ćwiczenia te będą dla Ciebie prawdopodobnie nowe, więc po prostu obserwuj innych i staraj się kopiować ich ruchy. Techniki te są po to, aby pomóc Ci dowiedzieć się, jak bezpiecznie upadać i poruszać biodrami na ziemi. Nie przejmuj się, jeśli niektóre ćwiczenia będziesz wykonywał niepoprawnie na pierwszych zajęciach. Jiu-jitsu to nie droga na skróty, więc musisz dać sobie trochę czasu. Jeśli czegoś nie wiesz, to po prostu pytaj instruktora lub podpatruj jak pewne ćwiczenia czy ruchy wykonują bardziej doświadczeni zawodnicy.
Techniki
Po rozgrzewce będziesz zapewne z kimś trenował w swojej części maty. W niektórych szkołach przeprowadzają treningi wstępne, a w innych po prostu od razu uczysz się technik. Przykładem może być nauka czterech następujących technik:
- wyjście z dosiadu przez mostowanie,
- przejście gardy do pozycji bocznej,
- przejście do dosiadu z pozycji bocznej,
- klucz na rękę (bez kimon) lub duszenie krzyżowe (w kimonach).
Jeśli zrozumiesz po co nauczane są te techniki, pomoże Ci to w nauce tych, jak i również innych, nieco bardziej zaawansowanych technik.
Najpierw pozycja później poddanie
Jedną z podstawowych zasad w BJJ jest „pozycja przed poddaniem”. Przez termin „pozycja” należy rozumieć pozycję ciała do swojego przeciwnika np. boczna, dosiad czy garda. Przez „poddanie” rozumie się natomiast działanie, które zmusza przeciwnika do odpuszczenia i przegrania pojedynku. Działaniem takim może być chociażby dźwignia na rękę czy duszenie.
W grapplingu możesz spotkać pozycje o różnym stopniu kontroli, a te z największą kontrolą pozwalają wykonać najgroźniejsze techniki przy najmniejszym zagrożeniu kontrataku lub ucieczki. Właśnie tego uczy brazylijskie jiu-jitsu – aby uzyskać jak najlepszą pozycję do ataku. Nauka ta obejmuje również przejście z pozycji obronnych do pozycji neutralnych lub dominujących.
Możesz to zaobserwować w czterech technikach, o których rozmawialiśmy wcześniej:
Zaczynasz będąc w dosiadzie po czym przez mostowanie uciekasz do gardy. Następnie przechodzisz gardę do pozycji bocznej. Z tej pozycji przechodzisz do dosiadu, gdzie masz możliwość poddania rywala.
Nie powinieneś próbować wykonać duszenia krzyżowego lub Americany od razu po wykonaniu mostowania (będąc w gardzie rywala). Łamie to zasadę „przed poddaniem”, ponieważ próbujesz przejść do poddania przed uzyskaniem rzeczywistej kontroli. Przeciwnik w takim przypadku ma wciąż dużo możliwości, aby powstrzymać Cię przed wykonaniem techniki kończącej i sam może zakończyć walkę poddaniem z pleców.
Musisz wiedzieć, że każda technika ma swój początek w innej. Tylko stopniowo, krok po kroku możesz uzyskać całkowitą dominację. Zanim nauczysz się wszystkich czterech technik, musisz je powtarzać ze swoim partnerem treningowym aż do momentu, w którym ktoś z was wykona technikę kończącą lub zdoła wydostać się z pozycji dominującej.
Techniki te mogą wydawać się proste, jednak tak nie jest. Jeśli będziesz potrafił je zastosować w walce z silnymi przeciwnikami, oznacza że jesteś na dobrej drodze.
Powtarzanie technik i pozycji tzw. drille
Drille pozwalają Ci na złapanie odpowiedniego ruchu. Dzięki systematycznemu powtarzaniu danej techniki jesteś w stanie potem wykonywać ją z zamkniętymi oczami. Jest to na pewno element najbardziej nudny podczas treningu jednak jest absolutnie niezbędny żeby w przyszłości poprawnie wykonywać techniki.
Sparing
W większości klubów zajęcia kończą się sparingami. Zwykle jesteś przypisany do grupy partnerów i zmieniasz ich po każdej rundzie. W większości akademii BJJ walka zaczyna się na kolanach. Następnie przybijacie piątkę i rozpoczynacie walkę. Próbujecie swoje techniki i kończycie w momencie, gdy jeden z was podda walkę. Kolejną rundę ponownie rozpoczynacie z kolan.
Niektóre szkoły preferują rozgrywanie sparingów czasowych, ale pozwalają również na „wolne sparingi” bez ograniczeń czasowych po oficjalnym zakończeniu zajęć.
Odklepanie
Prawidłowy sposób zasygnalizowania poddania w brazylijskim jiu-jitsu polega na trzykrotnym klepnięciu dłonią swojego przeciwnika. Upewnij się, że robisz to na tyle mocno, że Twój partner może to poczuć i zaprzestać wykonywania techniki. Możesz też odklepać w matę jeśli widzi to Twój przeciwnik. Jeśli nie masz możliwości odklepania po prostu powiedz głośno „mate!”. Podobnie wygląda sytuacja w drugą stronę – jeśli widzisz, że Twój partner odklepuje, automatycznie musisz zaprzestać dalszej walki.
Pamiętaj, że odklepywanie jest tylko częścią treningu i nie ma w tym żadnego wstydu. Nie martw się tym czy wygrasz czy przegrasz. Na początku swojej drogi musisz przede wszystkim próbować wykonywać poznane techniki, bowiem tylko tak będziesz doskonalił swoje umiejętności. A jeśli chodzi o poddanie, to najlepiej jeśli nauczysz się odklepywać, zanim jeszcze poczujesz ból.
Po zajęciach
Jeśli spodoba Ci się trening możesz ustalić harmonogram na kolejne zajęcia i zadać kilka pytań odnośnie kosztów treningu. Z czasem konieczne będzie również zakupienie profesjonalnego GI do treningów. Jeśli będziesz go potrzebował zerknij do naszego sklepu: Oficjalny Sklep Ground Game Sportswear
Mam nadzieję, że odpowiedziałem na większość pytań, które cisną się na usta przed pierwszym treningu BJJ. Powodzenia w dalszej przygodzie z brazylijskim jiu-jitsu!
Słowniczek
Balacha – dźwignia prosta na staw łokciowy. Może być wykonywana praktycznie z każdej pozycji od gardy po dosiad czy plecy.
Dosiad – dominująca pozycja w BJJ gdzie osoba na górze siedzi okrakiem na rywalu na dole. Dosiad daje możliwość wykonania wielu dźwigni oraz kontrolę nad przeciwnikiem.
GI – strój przeznaczony do treningi brazylijskiego jiu-jitsu. Niekiedy nazywany kimonem.
Garda – pewna liczba pozycji, w których osoba będąca na macie jest w stanie się bronić i kontrolować osobę będącą na górze za pomocą nóg. Zamknięta garda występuje, gdy osoba będąca w defensywie oplata swojego przeciwnika nogami skrzyżowanymi w kostkach.
Przejście gardy – technika, która dąży do tego, aby przebić się przez gardę przeciwnika, a następnie wypracować bezpieczną i dominującą pozycję wyjściową do techniki kończącej.
Kimura – podstawowa technika, gdzie ręka jest zgięta i skręcona w kierunku głowy.
No-gi – termin ten odnosi się do walki i treningów bez klasycznego gi. Wówczas zawodnicy zwykle ubrani są w spodenki i rashguard.
Shrimping – silny ruch biodrem, gdy jesteś na plecach, a Twój przeciwnik jest na górze. Shrimpy są istotnym elementem wielu ucieczek oraz technik.
Pad – technika bezpiecznego upadania na matę, na przykład po wykonanym rzucie przez przeciwnika.
Pozycja boczna – jedna z dominujących pozycji w BJJ, gdzie osoba będąca na górze zwykle naciska na przeciwnika w okolicach jego klatki piersiowej.
Sweep – przetoczenie przeciwnika. Wykonywany jest z gardy lub półgardy gdzie osoba będąca na dole po przetoczeniu uzyskuje pozycję z góry.
Wejście za plecy – jedna z najbardziej dominujących pozycji w BJJ, w której jedna z osób siedzi okrakiem na plecach przeciwnika. Z pozycji tej można wykonywać duszenia czy dźwignie.